Interview: AMIF in een notendop

Migratie en integratie zijn meer dan ooit actuele thema’s. Bij het begin van dit nieuwe jaar ging Kaatje Gevaert langs bij Lisa Van Hecke, aanspreekpunt voor het Vlaamse luik van het AMIF-programma en polste hoe het Europees Fonds voor Asiel, Migratie en Integratie deze problematiek ondersteunt en wat u binnenkort hiervan mag verwachten in Subsidiemanager.

Het Europees Fonds voor Asiel, Migratie en Integratie (AMIF) is het financieel instrument van de Europese Commissie gericht op een efficiënter beheer van migratiestromen en de versterking en ontwikkeling van een gemeenschappelijke aanpak van asiel, migratie en integratie. Denk daarbij aan thema’s als asielprocedures, opvanginitiatieven, tegengaan van illegale migratie, promotie legale migratiekanalen, terugkeerbeleid, integratiemaatregelen, …

Hieronder volgt het interview met Lisa Van Hecke.

Hoe is dit Europees programma georganiseerd en waar kan je terecht voor ondersteuning?

Het beheer van AMIF gebeurt in België op verschillende niveaus overeenkomstig de bevoegdheidsverdeling. Gevolg hiervan is dat je - afhankelijk van het thema - projecten kan indienen via verschillende kanalen.

Het Belgische Nationaal Programma wordt centraal beheerd door de cel Europese Fondsen van de FOD Binnenlandse Zaken. Zij staan in voor de coördinatie van het programma en beheren het budget voor federale thema’s asiel, opvang, terugkeer, legale migratie. Je vindt alle info terug op hun website www.amif-isf.be.

Het budget voor het luik integratie wordt echter voor het grootste deel beheerd door de regio’s. De Afdeling ESF en Duurzaam Ondernemen staat hierbij in voor het beheer van het Vlaamse luik van het AMIF-programma. Voor de Vlaamse oproepen rond het thema integratie kan je dus bij ons terecht. Je vindt ons terug op www.esf-vlaanderen.be/nl/amif.

Agence FSE beheert het Waalse luik van het programma en een klein deel van het integratieluik valt onder de bevoegdheid van de POD Maatschappelijke Integratie.

Naast de oproepen die de lidstaten zelf voorbereiden, lanceert de Europese Commissie ook eigen oproepen in het kader van Union Actions. Het indienen van projecten gebeurt hier rechtstreeks bij de Europese Commissie: Europese Calls AMIF.

Betekent dit dat de afdeling ESF enkel het contactpunt is voor het Vlaamse luik en dus ook enkel voor de projectoproepen in dit kader?

Dat klopt, voor het Europese luik spelen we enkel een rol in het bekendmaken van projectoproepen en verwijzen we graag naar de correcte instantie.

Voor welk soort projecten kunnen lokale besturen bij jullie terecht?

De voorbije jaren zette Vlaanderen de Europese middelen - via projectoproepen - in om haar inclusief en horizontaal integratiebeleid te versterken. De middelen werden prioritair ingezet op het dichten van de kloof in tewerkstelling, het verbeteren van de toegang tot publieke dienstverlening en het opzetten van acties naar bepaalde subgroepen (vb. vrouwen, jongeren, …). Alle acties richten zich specifiek op de doelgroep personen zonder EU-nationaliteit (derdelanders). Op geregelde tijdstippen worden hiervoor projectoproepen gepubliceerd.

Heb je het gevoel dat AMIF en de financiële mogelijkheden voldoende gekend zijn bij de Vlaamse lokale besturen?

Ik zie hier toch wel een positieve evolutie. Openbare besturen vinden steeds vaker hun weg naar AMIF. Recentelijk zagen we dit nog in één van onze oproepen.

Een deel van de verklaring ligt in het feit dat de lokale besturen belangrijke partners geworden zijn in het integratiebeleid. Zo zullen de lokale besturen een regierol krijgen in de nieuwe pijler van het inburgeringsdecreet, dat sociale netwerking en participatie bij inburgeraars wil bevorderen.

Toch merken we bij sommige besturen nog steeds een zekere drempelvrees om in een Europees project te stappen. We zien dit vooral bij de kleinere besturen. Inhoudelijk is de motivatie er wel, maar het ontbreekt vooral aan kennis en ervaring in (Europees) projectmanagement. Europese projecten vergen wel wat van een organisatie: een goede doorstroom en uitwisseling van informatie, samenwerking tussen beheers- en beleidsdiensten, …

Hoe spelen jullie hierop in en wat doen jullie om drempelverlagend te werken?

We voorzien collectieve en individuele ondersteuning in de vorm van infosessies, het beantwoorden van vragen tijdens de indieningsfase, coachingbezoeken voor nieuw opgestarte projecten, …

Als de drempel toch te groot blijkt dan kan een project onder de vleugels van een intergemeentelijk samenwerkingsverband of samen met een meer ervaren en/of grotere gemeente een oplossing bieden.

Voorbeeld in Mechelen: de mensen maken de stad

Samenleven in diversiteit is een beleidstopic voor Mechelen als één van de vier meest multiculturele steden van Vlaanderen. Burgerzin komt niet zomaar uit de lucht vallen, dit behoeft permanent onderhoud en cultivering. Ongeacht afkomst, leeftijd, gender, is Mechelen als ruimte dat wat de mensen bindt. In dit project stimuleren de initiatiefnemers het Mechelen-gevoel bij alle inwoners en bevorderen zo verbinding. Basisidee hier is dat iedereen Mechelaar is en dat etnische afkomst slechts een deeltje van de identiteit is. Focus ligt op wat Mechelaars bindt in de stad en dit wordt in samenwerking met Fiëbre vzw op sociaal-artistieke wijze in beeld gebracht. Ook op vlak van beleidsparticipatie blijft er werk aan de winkel. Het ontbreekt aan etnisch-culturele diversiteit in de klassieke advies en overlegfora. Beleidsparticipatie in het dagelijks leven kent echter ook vele gezichten. Vele vormen van participatie blijven vandaag de dag onderbelicht of in de marge of zijn vooralsnog ongekend en daardoor onderbenut. In samenwerking met Internationaal Comité vzw zet de stad in op meer etnisch-culturele diversiteit in de bestaande participatiekanalen en exploreren ze nieuwe vormen van beleidsparticipatie.

https://www.esf-vlaanderen.be/nl/projectenkaart/de-mensen-maken-de-stad

Alle AMIF projecten zijn terug te vinden op https://www.esf-vlaanderen.be/nl/projectenkaart.

Hoe kan een lokaal bestuur zich best voorbereiden op een AMIF-projectoproep?

Met AMIF zijn we vooral op zoek naar vernieuwende projecten die inspelen op hiaten in het integratiebeleid. We zijn vragende partij om al in de voorbereidende fase met ons contact op te nemen. Op die manier kunnen lokale besturen hun ideeën aftoetsen, kijken we samen wat ontbreekt en geven we inhoudelijke feedback.

Daarnaast raden we aan om de infosessies te volgen die voor elke oproep georganiseerd worden en waar je vragen beantwoord worden en uiteraard is het belangrijk dat een lokaal bestuur de oproepfiche goed doorneemt, weet hoe projecten worden beoordeeld en wat alle randvoorwaarden zijn.

Hoe weet je of je partnerschap goed zit?

Voorwaarden voor een goed partnerschap verschillen van oproep tot oproep. Zo geven we vaak als advies aan kleinere steden en gemeenten soms aan om samen met andere lokale besturen in te dienen, zodat op voldoende grote schaal kan worden geëxperimenteerd. Soms vragen we ook naar een partnerschap met actoren die beschikken over relevante praktijkervaring. We proberen het steeds mogelijk te maken dat ook niet-ervaren organisaties een project kunnen indienen.

Wat mogen lokale besturen verwachten van het nieuwe AMIF-programma?

We zitten nog volop in voorbereiding van het nieuwe programma maar inhoudelijk lijkt het nieuwe programma geen al te grote veranderingen mee te brengen. We zien 2 duidelijke uitdagingen. Enerzijds inzetten op de versterking van nieuwkomers en derdelanders, met als ultiem doel volwaardige participatie in alle maatschappelijke domeinen (taal, opleiding, onderwijs, vrije tijd).

Anderzijds verdraagzaamheid opbouwen bij de ontvangende samenleving en het creëren van een warm en gastvrij klimaat waarbinnen integratie mogelijk is.

Het programma biedt veel kansen voor lokale besturen. Zowel in de beleidsnota van minister Somers als in het EU action plan on integration wordt beklemtoond dat integratie lokaal gebeurt: in de stad, gemeente, wijk, … Een belangrijke rol is hierbij weggelegd voor de lokale besturen.

Kan een lokaal bestuur zich nu al voorbereiden?

Nieuwe oproepen verwachten we ten vroegste tegen de zomer van 2021. Wil je hiervan op de hoogte blijven, bekijk dan regelmatig de website van het ESF Vlaanderen of abonneer je op het e-zine.

Natuurlijk zullen de oproepen ook te vinden zijn in Subsidiemanager!

Info en contact

Gedelegeerd autoriteit AMIF (Vlaams Integratieluik):
Departement Werk en Sociale Economie

Afdeling ESF en Duurzaam Ondernemen

Lisa Van Hecke
lisa.vanhecke@vlaanderen.be
T 02 546 22 03
www.esf-vlaanderen.be