Synaps Park: zoveel meer dan een gewone ziekenhuissite

Een plek waar mensen kunnen ontspannen en rust vinden, dit is wat Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL) wou realiseren door in 2019 deel te nemen aan de projectoproep ‘Natuur in je buurt’ van Agentschap Natuur en Bos.

Door een aanpassing in het Ruimtelijk Uitvoeringsplan in 2014, werden heel wat groene zones gewijzigd naar blauwe zones rondom campus Sint-Jan. Onmiddellijk is het ziekenhuis gestart met het opstellen van een masterplan waar de natuurbeleving een belangrijke rol ging in spelen. Men ging nadenken over de invulling van deze zones; “Waar komen er gebouwen? Waar kunnen we een bos implementeren?” Zeker was dat de te ontwikkelen site dynamisch en verbindend moest zijn. Wat de ‘healing environment’ betreft, hebben we de principes van campus Sint-Jan ook doorgetrokken naar campus Sint-Barbara.

“Voorafgaand hebben wij de noden in kaart gebracht door een bevraging te doen bij verschillende stakeholders: personeelsleden, studenten, buurtbewoners, …”. “Wij organiseerden tevens 2 workshops met hen” vertelt Steven Knuts, facilitair directeur van ZOL.

Het voordeel van deze projectoproep was, dat eigenlijk alle partners aanwezig waren die betrokken waren in het masterplan en daardoor het dossier snel kon opgebouwd worden. De positieve partnerwerking is een sterke troef bij de uitrol van elk deeltraject. Afhankelijk van de dienstverlening en het toekomstig gebruik, bekijkt iedere partner hoe financiële middelen kunnen aangetrokken worden en hoe er invulling kan gegeven worden aan het verdere landschapsplan.

De oorspronkelijke ziekenhuissite bevond zich in bosgebied en vormde de overgang tussen de stad Genk en het Nationaal Park Hoge Kempen. Het spreekt voor zich dat de lijn van natuurbeleving werd doorgetrokken in het project. Om de realisatie te kunnen bekostigen, ging het ziekenhuis al snel op zoek naar subsidies die matchten met hun plannen. De subsidie ‘Natuur in je buurt’ dekte maar liefst 75% van het kostenplaatje. De inbreng van eigen middelen werd verdeeld over de partners; KPC (kinderpsychiatrisch centrum), AD Wombat (kinderdagverblijf) en LiZa (samenwerkingsverband tussen ZOL en de opleidingen verpleegkunde/vroedkunde HBO5 en UCLL), waarin ZOL het grootste aandeel heeft opgenomen.

In het nieuwe landschapsplan wordt het huidige parkeergebouw vervangen door een nieuw gebouw op een andere locatie. Het volledig binnengebied wordt een natuurlijk revalidatiepark met vijvers, beken en grachtjes. Vanuit het park is er makkelijk toegang tot het Nationaal Park. Iets verderop vind je de bloementuin terug.

Voor de realisatie van de bloementuin, werkte men samen met een expert. Naast een ontspannende omgevingsfactor, heeft de bloementuin een therapeutische doelstelling. De patiënten uit de afdeling psychiatrie, die voorheen enkel beschikten over een ingesloten tuin, dragen nu hun steentje bij aan het onderhoud van de tuin. Bijkomend maken zij fleurige boeketten met de verschillende bloemsoorten. Ook worden de mogelijkheden bekeken om dit eventueel uit te breiden naar de afdeling palliatieve zorg.

ZOL wil tevens het bos terug een plaats geven in en rond de campus. Daarbij kwam het idee om een speelbos aan te leggen dat geïmplementeerd zal worden achter het kinderdagverblijf. Op termijn zal je ook een fruitgaard terugvinden met fruitbomen en plukstruiken. Hier kunnen de patiënten zelf de vruchten plukken, wat een therapeutische werking kan hebben. De sportievelingen zullen hun hart kunnen ophalen in de buitensportkooi die een plaatsje krijgt in het natuurlandschap. Voor ieder wat wils!

Het project is nog volop in uitvoering. De grootste werken staan gepland voor 2026-2027. “Het inzetten op subsidies en het partnerschap, heeft voor ons een hefboom gecreëerd in het uitvoeren van onze strategische plannen. We willen in die zin op een proactieve manier projectoproepen detecteren en bekijken waar wij ondersteuning kunnen vinden voor onze vooropgestelde projectplannen" sluit Steven Knuts af.

Synaps Park, een project in volle bloei!

De oproep Natuur in je buurt wenst meer biodiversiteit te creëren en de mensen te laten genieten van de voordelen van een biodiverse natuur: een natuur met diversiteit in structuur en biotopen, met ruimte voor spontane processen, met inheemse soorten en extensief beheer. In contact komen met natuur en natuurbeleving op een authentieke manier kan gezondheidsvoordelen opleveren.